Gradaties in ouderbetrokkenheid
Er zijn in onze school leesouders actief, ouders die over de middag warm eten koken voor de kinderen, nieuwsbrief-schrijvende ouders, natuurouders, tuinonderhoud-ouders, hulp bij administratie-ouders, EHBO-ouders, ouders die samen met de begeleiders (leerkrachten) in een pedagogisch werkgroepje zitten, feestcomité-ouders, ouders die voor de middag-, avond- en studieopvang zorgen, ouders die in het bouwteam zitten om kleine en grote verbouwingen te bespreken, ouders die het documentatiecentrum en de speel-o-theek beheren en openhouden, ouders die een ICT-groepje opstarten, ouders die helpen bij luizenpreventie,... Bovendien zitten de ouders naast de begeleiders in de beslissingsorganen van de school: Raad van Bestuur, Algemene Vergadering,... De school is voor een belangrijk deel van de ouders zelf! Ouderparticipatie – op de vier niveau van mee-doen tot mee-beslissen – is bij ons een basispijler (Raf Goossens, brugfiguur ‘De Buurt’) (Uit: Intercultureel Netwerk vzw, 2004 Intercultureel Netwerk vzw (2004). Door de bril van ouders. Een denk- en doeboek voor gemotiveerde scholen en leerkrachten. Gent: Provincie Oost-Vlaanderen. ).
In ouderbetrokkenheid onderscheiden we vier gradaties. Elke gradatie bevat een groter aandeel participatie:
(Bron schema: Verhoeven e.a., 2003 Verhoeven, J. e.a. (2003). Ouders over scholen. Antwerpen/Apeldoorn: Garant. )
Vooraleer we dieper ingaan op deze vier gradaties (mee-leven; mee-doen; mee-denken en mee-beslissen) nog even dit:
Enkele voorwaarden om te werken aan ouderbetrokkenheid (op basis van De Mets, 2005 De Mets, J. (2005). Samen school maken. Allochtone ouders op school. Studiedag voor de verspreiding van de deskundigheid opgedaan op het terrein. Brussel: Koning Boudewijnstichting. , p. 25):
- Wees steeds duidelijk omtrent wederzijdse verwachtingen, mogelijkheden en beperkingen. Communiceer en expliciteer deze in dialoog. Dit kun je op een speelse manier doen via het WIN-WIN-spel.
- Investeer eerst in de ouder-kind-school relatie voor je over participatie- en inspraakorganen spreekt.
- Een samenwerking opzetten tussen ouders en de school gaat met vallen en opstaan. Het is belangrijk om positief te blijven denken: als er op een initiatief vijf ouders aanwezig zijn, is het belangrijk om dit te waarderen en niet te minimaliseren tot ‘maar vijf ouders’.
Algemene aandachtspunten om alle ouders te betrekken (op basis van De Mets, 2005 De Mets, J. (2005). Samen school maken. Allochtone ouders op school. Studiedag voor de verspreiding van de deskundigheid opgedaan op het terrein. Brussel: Koning Boudewijnstichting. ):
- Op welk tijdsstip worden infomomenten, contactmomenten en vergaderingen georganiseerd?
- Op welke wijze worden meningen geformuleerd?
- Hoe wordt bepaald wie aan het woord komt?
- Wie bepaalt de thema’s?
- Welk woordgebruik hanteert men (formeel, abstract, vakjargon)?
- Worden er tolken, vertalers of andere vertaalmogelijkheden gezien voor anderstalige ouders?
- Wordt er kinderopvang voorzien?
