Wegwijzer

Een overzicht van de inhoud op DIVA vindt u op de sitemap

Visie

De visie op diversiteit doorheen DIVA wordt vertaald in de 6 sleutelcompetenties voor leren VOOR diversiteit en 6 didactische voorwaarden voor leren IN diversiteit op basis van Sierens, 2007 Sierens, S. (2007). Leren voor diversiteit. Leren in diversiteit. Burgerschapsvorming en gelijke leerkansen in een pluriforme samenleving. Een referentiekader. Universiteit Gent: Steunpunt Diversiteit & Leren.  . 

• Leren VOOR diversiteit slaat op de nodige competenties om als burger te functioneren in een pluriforme democratische samenleving. 
• Leren IN diversiteit slaat op de didactische voorwaarden om de aanwezige diversiteit te kunnen benutten in het didactisch proces om zo meer gelijke kansen voor alle kinderen en jongeren te creëren. Dit kan enkel door in te grijpen in de kern van het didactisch proces. 

Leren VOOR en IN diversiteit lopen als een rode draad doorheen DIVA en worden doorheen de thema's en oefeningen vertaald naar de concrete onderwijspraktijk.

De thema's

Vanuit leren IN diversiteit en leren VOOR diversiteit kunnen docenten en leraren (in opleiding) zich doorheen DIVA professionaliseren in het omgaan met diversiteit vanuit 4 thema's. Deze thema's bevatten steeds 4 onderdelen:

• Professionalisering. In dit luik kunnen individuele leraren (in opleiding) en docenten zichzelf professionaliseren in een thema aan de hand van theorie, illustrerende praktijkvoorbeelden, getuigenissen van leraren, filmmateriaal en oefeningen.  
• Aan de slag in de lerarenopleiding! Hier vinden docenten materialen om met hun studenten mee aan de slag te gaan rond het betreffende thema. 
• Aan de slag in de klas! Hier vinden leraren (in opleiding) materialen om in hun klas mee aan de slag rond het betreffende thema.
• Aan de slag op school! Hier vinden leraren (in opleiding) en docenten inspiratie om met het betreffende thema aan de slag te gaan op schoolniveau. Tevens worden elementen uit het luik 'professionalisering' vertaald naar het schoolniveau. 

= betekent dat er een illustratie wordt gegeven vanuit de pratijk.

= geeft een illustrerend citaat weer.

= wijst op een tip of inspirerend ideetje.

= raadt leesvoer aan om je verder te verdiepen. 

Oefeningen

Zowel in het luik 'Professionalisering' als in de luiken 'Aan de slag', vind je talrijke oefeningen. Deze worden ofwel met een gekleurde knop aangegeven (bij 'Professionalisering') of opgelijst (bij 'Aan de slag'). Een voorbeeld:

Oefening met casussen Omgaan met kansarmoede in de klas

De oefeningen die in het kader van Diva werden ontwikkeld volgen steeds een vast stramien:

• Doelstellingen.
• Richtlijnen: timing, mogelijke werk- en groeperingsvormen, nodige voorbereidingen.
• Opdracht.
• Nabespreking.
• Alternatieven en transfer: alternatieve toepassingen, alternatieve werkvormen en hoe de transfer van de achterliggende visie en doelstellingen kan gemaakt worden naar leren omgaan met diversiteit binnen de lerarenopleiding. 

Deze oefeningen zijn geen kant-en-klare producten, maar eerder recepten die mits het toevoegen of wijzigen van enkele ingrediënten op basis van de eigen lescontext en het doelpubliek, in diverse contexten een plaats kunnen krijgen binnen het (curriculum-)menu.

Webquests

Via de webquests kan je vanuit een authentieke uitdaging op een gestructureerde manier aan de slag met de inhoud op Diva.

Oplossingen situeren zich zowel op klas- als schoolniveau en overschrijden meerdere thema’s. Webquests bieden bovendien de mogelijkheid tot:

• Een veelzijdige & gevarieerde aanpak Deze aanpak komt tegemoet aan de brede ontwikkeling van lerenden, hun diverse individuele leerstijlen, interactiewijzen en meervoudige intelligenties. Door te differentiëren en lerenden afwisselend bloot te stellen aan verschillende didactische- en leermethoden krijgen ze meer kansen om verschillende leervaardigheden en strategieën te ontplooien.  waarbij verschillende oplossingen mogelijk zijn om een uitdaging aan te gaan.
• breed observeren Door breed te observeren leer je kijken naar het sociale gedrag van de lerende in verschillende situaties in de klas en in situaties buiten de klas die op het eerste zicht niets met schools leren te maken hebben. Zo blijf je alert voor de aanwezige diversiteit waar je in het didactisch handelen op kunt voortbouwen.  van verschillende competenties die kunnen worden ingezet doorheen de verschillende mogelijke oplossingsstijlen.
• samenwerkend leren Samenwerkend leren besteedt veel aandacht aan de wijze waarop lerenden elkaar waarnemen en met elkaar interageren. Op die manier kan je werken aan statusproblemen van zwakkere lerenden. De grote troef van samenwerken is dat uiteenlopende perspectieven sneller naar voren komen en kunnen leiden tot gezamenlijke opbouw van kennis. .
• heterogene groepsvorming Interactie in heterogene groepen vergroot de kansen op leren omgaan met diversiteit en de sociale spanningen die daaruit voortvloeien: de verschillen zijn groter en veelzijdiger en er moet meer worden onderhandeld. om een uitdaging vanuit verschillend perspectieven ( multiperspectiviteit Omgaan met diversiteit houdt in dat men zich los kan maken van het eigen perspectief, via verschillende invalshoeken naar zaken kan kijken én zich kan inleven in het perspectief van degenen met wie men in interactie treedt. ) te benaderen en het leren-van-elkaar ( leren-van-elkaar We creëren onder invloed van onze interactie met anderen actief nieuwe referentiekaders en stellen de bestaande voortdurend bij. Essentieel hierbij is een basishouding van reflectie en zelfkritiek, zowel op ons zelf als op tradities, verworvenheden, normen en waarden van de groepen waartoe we behoren. ) te optimaliseren.
• De leeromgeving verbreden De potentiële diversiteit aan ervaringen, interesses, leefsferen en competenties die je bij de leerlingen kan aanboren, wordt veel groter als je het leren laat plaatsvinden in een authentieke context in confrontatie met 'echte' problemen, als je met verschillende klassen en leeftijdsgroepen kunt werken of als je de leer- en leefomgeving ook opentrekt tot buiten de school.  doordat vanuit een authentieke situatie wordt vertrokken.
• breed evalueren Breed evalueren betekent dat leraren een waaier aan evaluatiestrategieën gebruiken die leerlingen de kans geven hun beheersing van de leerinhouden en competenties aan te tonen. van een waaier aan competenties die kunnen worden ontwikkeld en ingezet doorheen de webquests.

In het docentenluik van elke webquest worden ideeën aangereikt om de webquests concreter vorm te geven binnen de lerarenopleiding.