Competenties observeren

Waarom? 

Competentiegericht onderwijs vormt een wezenlijk onderdeel van onderwijs dat gelijke kansen wil aanbieden aan alle lerenden. 

De meeste kinderen groeien op in rijke leeromgevingen die een overvloed aan diverse uitdagingen en kansen inhouden om leerervaringen op te doen. Zo verwerven lerenden buiten de schoolse context allerlei competenties die hen in staat te stellen te functioneren binnen de maatschappij. 

Afhankelijk van het sociale milieu waarin deze lerenden vertoeven, sluiten deze competenties al dan niet aan bij de functionele kennis, vaardigheden en attitudes die de school belangrijk vindt. Zo heeft de ene leerling ongewild een stapje voor op de andere. Onderwijs dat aandacht biedt voor gelijke kansen mag echter niet uitgaan van de tekorten (deficitmodel) maar moet zich net richten op de mogelijkheden die elke leerling heeft, deze stimuleren en van daaruit de elk kinds competenties verbreden. De kunst van ‘goed onderwijs’ is dus kinderen uit te dagen hun competenties te vergroten en hen daarbij de emotionele en didactische ondersteuning te geven waaraan ze op dat moment behoefte hebben. Voor meer onderbouwing en achtergrondinformatie rond deze visie verwijzen we graag naar de visietekst ‘Steunpunt GOK Breed evalueren.’   

Wat?

Vooraleer we competenties observeren staan we nog even stil bij de inhoud van de term ‘competentie’.

In de onderwijswereld circuleren verschillende definities van het begrip competentie. Ondanks deze verscheidenheid, bestaat er toch een zekere consensus. De terugkerende invulling van het concept is meestal de integratie van kennis, vaardigheden en attitudes. Vaak zijn daarbinnen dan wel verschillende interpretaties. Op deze conceptuele discussie gaan we hier niet verder in. Ook hiervoor verwijzen we naar de visietekst ‘Steunpunt GOK Breed evalueren.’

Kennis, vaardigheden en attitudes dienen dus niet in isolatie aangeboden te worden maar net met elkaar verbonden te worden in een praktijk van levensechte opdrachten, activerende werkvormen, participatie van lerenden enz., waar die competenties betekenisvol kunnen worden ingezet.

Hoe?

Screening Observeer ik nu al breed?

Om de capaciteiten van elke leerling te kunnen benutten dienen we te vertrekken vanuit brede observaties. Deze vormen de basis om competenties te benutten in het onderwijsleerproces. Breed observeren kun je concreet op verschillende manieren aanpakken, zowel in de lerarenopleiding, in de klas als op school.