Principes van competentiegericht evalueren

Op basis de teksten ‘Kenmerken van competentiegerichte evaluatie’ en de visietekst ‘Breed evalueren' van het Steunpunt GOK formuleren we enkele principes van competentiegericht evalueren: 

1. Gebruik van authentieke of levensechte situaties

Geen schoolse kennis meten maar het gebruiken van competenties in levensechte situaties. Dit impliceert dat soms vertrokken wordt van ongekende problemen.

Voorbeeld Kennisconstructie binnen wiskunde

Inspiratie De stationsproef in de opleiding verpleegkunde

Inspiratie Bronnen voor authentieke en constructiegerichte taken

2. Evaluatiewordtzoveel mogelijk in de instructieactiviteiten geïntegreerd

Evaluatie wordt dus niet uitgesteld tot na de instructie maar is een continu gebeuren. Uitspraken over het ontwikkelingsniveau van een competentie kunnen slechts voorlopig zijn, ze leggen de nadruk de verdere ontplooiing van competenties.

Voorbeeld Cyclisch proces van instructie en evaluatie

3. Feedback is essentieel

Feedback dient om het lerend vermogen van lerenden te sturen vanuit positieve bevestiging. Evaluatie is een communicatiemiddel. 

4. Kennisconstructie, niet enkel kennisreproductie

Kennisproductie is een klein onderdeeltje van het evaluatiegebeuren. Evaluatieopdrachten dagen lerenden uit hun competenties in hun breedheid te tonen. De aandacht wordt daarbij gericht op het proces: hoe zijn ze tot die oplossing gekomen en welke hulpbronnen hebben ze ingezet bij het oplossen? 

Voorbeeld Vijf minuten praten en dan start de toets

5. Evaluatie is aangepast aan de lerenden

Evaluatie is gericht op individuen hun capaciteiten, oplossingsstijlen, aard en mate van voorkennis. Niet iedereen hoeft altijd per se dezelfde toets af te leggen en/of er wordt ruimte gelaten voor verschillende leer- en oplossingsstijlen.  Voor lerenden die het moeilijk hebben worden de opgaven niet veranderd maar worden net meer hulpmiddelen aangeboden. Tijdens het evalueren worden dan ook gekeken naar de mogelijkheden van de totale persoon.  

Voorbeeld Gedifferentieerde opgave

Inspiratie Kijkwijzer 'techniek'

Inspiratie Kijkwijzer sleutelcompetenties

6. De lerende als actieve participant

Lerenden zijn actieve participanten in het evaluatieproces. Ze bedenken samen met de leerkracht evaluatieopdrachten, schrijven mee de beoordelingscriteria. Zelfevaluatie, peerevaluatie en co-evaluatie geven blijk van betrokkenheid van de lerende. 

Inspiratie Evaluatiewijzer attitudevaardigheden balsporten (Mariagaarde Instituut Westmalle)