Wat doet een Brede School?
Centraal in het referentiekader Brede School staat de inhoud, namelijk het realiseren van een brede leer- en leefomgeving in de vrije tijd en op school ( Ernalsteen & Joos, 2011 Ernalsteen, V. & Joos, A. (2011). Wat doet een Brede School? Werken aan een brede leer- en leefomgeving. Gent: Steunpunt Diversiteit & Leren ).
We onderscheiden drie manieren om een brede leer- en leefomgeving te stimuleren:
Verbreden
Verbreden betekent kinderen & jongeren meer kansen bieden om een brede waaier aan ervaringen op te doen en zich veelzijdig te ontwikkelen.
Soms lijkt er in de omgeving weinig te beleven (al of niet in de ogen van kinderen en jongeren), sluit het bestaande aanbod onvoldoende aan bij hun interesses, is dat aanbod niet toegankelijk genoeg voor hen, … Dan is het ‘verbreden van de leer- en leefomgevingen aan de orde. Het accent ligt op het aanbieden van nieuwe contexten, het verbreden en verrijken van de waaier aan omgevingen waarin kinderen en jongeren zich bewegen. Dit gebeurt in de praktijk van veel Brede Scholen voornamelijk in de vrije tijd en is veelal gericht op het verhogen van de participatie van kinderen en jongeren. Verbreden van de leer- en leefomgeving gaat dus om het verruimen van het aanbod en het toegankelijker maken.
Versterken
Versterken van de leer- en leefomgeving gaat om het wegwerken van hindernissen die het voor kinderen en jongeren moeilijk maken om ervaringen op te doen, en het ondersteunen van (anderen in) de omgeving van de kinderen en jongeren.
De stap naar deelname aan activiteiten is soms nogal groot. Moeilijke levensomstandigheden, een slechte gezondheid, onveiligheid op straat, … zorgen voor hindernissen die het voor kinderen en jongeren moeilijk maken om ervaringen op te doen. Door samenwerking vanuit verschillende organisaties kan een Brede School inspelen op deze vaak complexe barrières. Het werken aan randvoorwaarden staan hier op de voorgrond: preventief werk, maar ook het wegwerken van drempels en bieden van steun. In de praktijk van veel Brede Scholen gebeurt dit vaak via het versterken en ondersteunen van ouders, buurtbewoners en partners van de Brede School.
Breed Leren
Breed leren stimuleren binnen diverse leer- en leefomgevingen; kinderen en jongeren competenties laten verwerven in onderlinge samenhang en binnen een concrete maatschappelijke context. Dit biedt kansen tot het verbinden van binnen- en buitenschools leren.
Breed leren betekent het leren van competenties in onderlinge samenhang en binnen een concrete maatschappelijke context ( Van Oenen, Saskia e.a., 2004 Van Oenen S. en andere (2004). Startnotitie voor de conferentie ‘Brede school, streven naar meer levensecht leren'. Expertisecentrum Brede School NIZW Jeugd, Utrecht. ). Kinderen en jongeren kunnen zo competenties oefenen in een min of meer levensechte context, ontmoeten er andere mensen, invalshoeken, activiteiten, beroepen, … Breed leren gebeurt in de vrije tijd, maar ook vaak tijdens de schooluren: het curriculum van de school wordt zo verbonden aan een levensechte context buiten de school.
En-En-En...
Brede School is een én-én-én verhaal. Werken aan een brede leer- en leefomgeving betekent aandacht hebben voor alle drie de invalshoeken: verbreden, versterken én breed leren. De intersectorale samenwerking binnen Brede School maakt het mogelijk om op verschillende terreinen tegelijk te werken. Deze samenwerking en afstemming verhogen de kansen op succes want de activiteiten versterken elkaar immers.
Volgende figuur vat dit samen (bron: Ernalsteen & Joos, 2011 Ernalsteen, V. & Joos, A. (2011). Wat doet een Brede School? Werken aan een brede leer- en leefomgeving. Gent: Steunpunt Diversiteit & Leren ):
